Laur Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Laur jest najwyższym odznaczeniem jakie Senat Akademii Wychowania Fizycznego może przyznać nauczycielom akademickim lub pracownikom badawczym za szczególne zasługi na rzecz Akademii. Z ideą utworzenia tego wyróżnienia wystąpił w roku 2006 wystąpił ówczesny Rektor, prof. dr hab. Tadeusz Koszczyc. Inicjatywa ta była związana z organizacją obchodów 60-lecia Akademii, kiedy podczas uroczystej Inauguracji jubileuszowego roku akademickiego, po raz pierwszy wręczony został Laur Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Jego pierwszym Laureatem został były Rektor Uczelni, prof. dr hab. Julian Jonkisz. W późniejszych latach uroczystość wręczania Lauru powiązana została z obchodami Święta Uczelni, co stało się tradycyjnym punktem programu tych uroczystości.
Procedura nadania i uroczystość wręczenie Lauru ma bardzo podniosły, akademicki charakter. Kandydat wskazywany jest poprzez wniosek Rektora o przyznanie Lauru Akademii, który opiniuje wstępnie Kolegium Zarządcze Akademii, a ostatecznie kapituła złożona z profesorów zatrudnionych w Akademii jako podstawowym miejscu pracy. Decyzja o nadaniu podejmowana jest przez Senat Akademii w drodze tajnej uchwały. Wręczenie Lauru następuje po wygłoszeniu przez osobę wskazaną przez Senat laudacji podczas uroczystego posiedzenia Senatu.
Wyróżniony otrzymuje okolicznościowy dyplom oraz kryształową rzeźbę – Laur Akademii. Rzeźba Lauru wzorowana była na Laurze Akademickim, który nadany został Papieżowi Janowi Pawłowi II w 2003, a wręczony w 2004 roku przez Konferencję Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola. Początkowo wręczana kryształowa rzeźba ze złotą gałązką laurową – podobnie jak ta wręczona Papieżowi, była autorstwa znakomitego wrocławskiego artysty Profesora Zbigniewa Horbowego, jednak po śmierci artysty w 2019 roku forma Lauru nieco się zmieniła.
Aktualnie poczet Laureatów tworzy 13 osób: Julian Jonkisz, Zdzisław Zagrobelny, Zbigniew Naglak, Tadeusz Bober, Antoni Janusz, Tadeusz Skolimowski, Zofia Dowgird, Marian Golema, Tadeusz Koszczyc, Zofia Ignasiak, Krystyna Zatoń, Marek Zatoń, Jan Chmura. W zakładce “Poczet Laureatów” przedstawione zostały krótkie informacje o Laureatach.
Laureat roku 2006 – Julian Jonkisz – prof. dr hab. nauk humanistycznych, urodzony 1. października 1924 roku w Starej Wsi. Od 1952 roku, po skończeniu studiów magisterskich w Akademii – wówczas Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego, związany był z nią jako nauczyciel akademicki przechodząc przez wszystkie stanowiska i funkcje kierownicze. W latach 1973 – 1981 jako pierwszy absolwent – wychowanek Uczelni, pełnił funkcję Rektora. Głównym obszarem naukowo-dydaktycznym profesora była pedagogika ogólna oraz pedagogika szkoły wyższej. Poza akademicką działalnością zawodową pełnił liczne obowiązki społeczne. Zmarł 11. września 2010 roku. Jest pochowany na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.
Laureat roku 2007 – Zdzisław Zagrobelny – prof. dr hab. nauk medycznych, urodzony 12. listopada 1932 roku w Mikaszewiczach. Absolwent kierunku lekarskiego wrocławskiej Akademii Medycznej. Od 1976 roku, był zatrudniony w Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu w charakterze nauczyciela akademickiego, pełniąc jednocześnie wiele funkcji kierowniczych. Między innymi, czterokrotnie – w okresach 1984-1990 oraz 1996-2002, sprawował funkcję Rektora. W tym czasie przyczynił się do uzyskania przez Wydział Wychowania Fizycznego pełnych praw akademickich, a przez Wydział Fizjoterapii praw do nadawania stopnia doktora. Zmarł po długotrwałej chorobie 10. czerwca 2011 roku. Jest pochowany na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu.
Laureat roku 2008 – Zbigniew Naglak – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzony 11. grudnia 1930 roku w Krotoszynie. Od początku swojej kariery akademickiej związany z wrocławską Akademią, gdzie w roku 1952 – wówczas Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego, ukończył studia magisterskie i rozpoczął pracę jako nauczyciel akademicki. Głównym obszarem jego działalności naukowo-dydaktycznej była teoria sportu, głównie w odniesieniu do gier zespołowych – zwłaszcza piłki ręcznej. W pracy w Akademii Profesor pełnił wiele funkcji, między innymi był Dziekanem Wydziału Wychowania Fizycznego oraz wielokrotnie piastował urząd Prorektora.
Laureat roku 2010 – Tadeusz Bober – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzony 26. kwietnia 1932 roku w Grudziądzu. W 1955 roku uzyskał tytuł zawodowy magistra wychowania fizycznego kończąc studia we wrocławskiej WSWF. Po rocznej pracy w Studium Wychowania Fizycznego Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu rozpoczął karierę akademicką w swojej Alma Matris, specjalizując się biomechanice. Z biomechaniką związany jest cały naukowy, dydaktyczny i społeczny życiorys Profesora. W Akademii sprawował wiele różnych funkcji organizacyjnych, a najważniejszą z nich było kierowanie Szkołą w latach 1990-1993 w roli Rektora.
Laureat roku 2011 – Antoni Janusz – prof. dr hab. nauk przyrodniczych, urodzony 16. kwietnia 1929 roku w Ptaszkowej. Był absolwentem Uniwersytetu Wrocławskiego gdzie w 1954 uzyskał dyplom magistra w zakresie antropologii. Wówczas rozpoczął pracę w WSWF we Wrocławiu jako asystent w Zakładzie Anatomii Opisowej przechodząc przez wszystkie stopnie stanowiskowe i naukowe. W 1981 roku został Rektorem Akademii, lecz po wprowadzeniu stanu wojennego, polityczną decyzją władz państwowych został tej funkcji pozbawiony. Profesor był znaczącą postacią w nauce polskiej i pełnił wiele funkcji w Polskiej Akademii Nauk. Zmarł 3. października 2019 roku. Jest pochowany na Cmentarzu Marysin Wawerski w Warszawie.
Laureat roku 2012 – Tadeusz Skolimowski – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzony 7. lutego 1938 roku w Lidzbarku. Tytuł zawodowy magistra rehabilitacji ruchowej uzyskał po ukończeniu studiów we wrocławskie WSWF w 1964 roku. Pracę akademicką rozpoczął w Alma Matris w roku 1968 przychodząc przez wszystkie stopnie naukowe, stanowiska nauczycielskie oraz wiele funkcji organizacyjnych. Był między innymi Dziekanem Wydziału Fizjoterapii oraz Prorektorem ds. Nauki. Pełnił również wiele funkcji w instytucjach naukowych związanych z jego pasją życiową – rehabilitacją ruchową. Jego podręczniki z zakresu kinezyterapii na długie lata zagościły w wykazie obowiązkowej literatury dla studentów fizjoterapii w Polsce. Zmarł 3. października 2019 roku. Jest pochowany na Cmentarzu Marysin Wawerski w Warszawie. Zmarł 12. września 2019 roku. Jest pochowany na Cmentarzu Parafialnym na Sępolnie we Wrocławiu.
Laureatka roku 2013 – Zofia Dowgird – doc. dr nauk humanistycznych, urodzona 5. maja 1916 roku w Charkowie na Ukrainie. Absolwentka warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego, gdzie w roku 1939 uzyskała dyplom uzupełniony w 1950 roku egzaminem magisterskim. W roku 1960 ukończyła studia pedagogiczne we Wrocławiu, tu w roku 1966 uzyskała również stopień doktora etnografii, broniąc dysertację o tematyce rekreacji ruchowej. Z naszą Akademią związana była zawodowo od 1950 roku, a pełniąc wiele funkcji organizacyjnych, realizując badania naukowe i prowadząc zajęcia ze studentami stała się główną inicjatorką i siłą napędową rozwoju rekreacji ruchowej w Polsce po II Wojnie Światowej. Zmarła w wieku 103 lat, 11. lutego 2019 roku. Jest pochowana na Cmentarzu Parafialnym na Sępolnie we Wrocławiu.
Laureat roku 2014 – Marian Golema – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzony 20. stycznia 1935 roku w Zatoce. Absolwent studiów magisterskich na kierunku wychowanie fizyczne wrocławskiej WSWF (1959). Już w trakcie studiów rozpoczął pracę akademicką jako asystent w Zakładzie Gimnastyki. Ukończył również studia pedagogiczne na Uniwersytecie Wrocławski w 1966 roku, łącząc je z przygotowaniem dysertacji doktorskiej o tematyce biomechanicznej związanej z utrzymywaniem równowagi. W pracy we wrocławskiej Akademii pełnił wiele funkcji naukowych, dydaktycznych i organizacyjnych. Dwukrotnie sprawował funkcję Prorektora.
Laureat roku 2016 – Tadeusz Koszczyc – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzony 5. lipca 1946 roku w Bartoszycach. Studia wyższe ukończył we wrocławskie WSWF, gdzie w 1971 roku uzyskał tytuł zawodowy magistra wychowania fizycznego. Bezpośrednio po studiach podjął pracę w Zakładzie Pływania, z którym związany był do 1991 roku gdy objął funkcję Kierownika Zakładu Metodyki i Praktyk Pedagogicznych. W swojej karierze akademickiej pełnił wiele funkcji, z najważniejszymi – funkcją Dziekana Wydziału Wychowania Fizycznego w latach 1996-2002 oraz funkcji Rektora Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu w latach 2002-2008. Był również przewodniczącym Konferencji Rektorów AWF w Polsce. Obok prof. dra Bogdana Czabańskiego zalicza się go do twórcy Wrocławskiej Szkoły Dydaktyki Wychowania Fizycznego.
Laureatka roku 2017 – Zofia Ignasiak – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzona 2. lutego 1947 roku w Krasnym koło Rzeszowa. Jest absolwentką kierunku wychowanie fizyczne wrocławskiej WSWF z 1969 roku. W 1974 roku ukończyła studia doktoranckie w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie uzyskując stopień doktora. Dysertacja doktorska, podobnie jak cała dalsza kariera naukowa i dydaktyczna Laureatki tematycznie związana była z anatomią i kinezjologią. Z tym wiążą się również funkcje kierownicze pełnione w jednostkach organizacyjnych naszej Akademii. Profesor pełniła również wiele funkcji w ścisłym kierownictwie Uczelni. Między innymi piastowała urząd Dziekana Wydziału Wychowania Fizycznego, a także Prorektora ds. Nauki i Współpracy Zagranicznej. Jest również członkiem wielu krajowych i międzynarodowych gremiów naukowych, pełniąc w nich różne funkcje.
Laureatka roku 2018 – Krystyna Zatoń – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzona 4. maja 1947 roku w Dolé we Francji. W 1970 roku ukończyła studia kierunku wychowanie fizyczne wrocławskiej WSWF i rozpoczęła w niej pracę nauczyciela akademickiego cały czas dydaktycznie związaną z nauczaniem pływania. Przechodząc przez wszystkie stanowiska kariery akademickiej Profesor pełniła również wiele funkcji kierowniczych w Akademii. Była między innymi Dziekanem Wydziału Wychowania Fizycznego oraz Prorektorem ds. Nauczania. Będą Prorektorem pełniła również funkcję Przewodniczącej Kolegium Prorektorów Uczelni Wrocławia i Opola. Jest również członkiem wielu towarzystw naukowych, w których wypełniała różne funkcje organizacyjne.
Laureat roku 2019 – Marek Zatoń – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzony 24. kwietnia 1948 roku w Gidlach. W 1969 roku ukończył studia magisterskie w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, gdzie w Zakładzie Fizjologii rozpoczął swoją karierę jako nauczyciel akademicki. Cała jego dalsza działalność zawodowa związana byłą z fizjologią, zwłaszcza z fizjologią wysiłku i jej badaniami w obszarze sportu wyczynowego, z którym Laureat miał bardzo silne kontakty. Poza działalnością naukowo-dydaktyczną pełnił również wiele zadań organizacyjnych sprawując różne funkcje kierownicze. Był między innymi Prorektorem ds. Nauczania. Jest członkiem licznych towarzystw naukowych.
Laureat roku 2020 – Jan Chmura – prof. dr hab. nauk o kulturze fizycznej, urodzony 5. lipca 1949 roku w Dąbrowie Tarnowskiej. Studia wyższe ukończył w 1976 we wrocławskiej WSWF, gdzie również uzyskał stopnie naukowe doktora (1986) oraz doktora habilitowanego (1995). W swojej pracy akademickiej pełnił wiele ważnych funkcji. Między innymi w latach 2008-2012 był Dziekanem Wydziału Wychowania Fizycznego wrocławskiej Akademii. Całą swoją działalność zawodową związał z fizjologią, teorią sportu oraz piłką nożną, której jest trenerem. W ostatnich latach głównym obszarem badań i aktywności sportowo-rekreacyjnej Profesora stała się fizjologia wysiłku w biegach maratońskich, w których startował na wszystkich kontynentach zdobywając Koronę Maratonów Świata. Udział w biegach maratońskich stanowił jednocześnie bazę do prowadzenia badań wysiłkowych w warunkach startowych i przyniósł wiele cenionych publikacji.